تاثیرمنفی ظاهر ایستگاه های اتوبوس در سیمای کلانشهر کرج
حمل و نقل، نقش اصلی را در توسعه شهری ایفا می‌کند و بر الگوهای رشد و توسعه، درست مانند سطح فعالیت اقتصادی از طریق قابلیت دسترسی و فراهم آوردن زمین، تأثیر می‌گذارند. زیر ساخت‌های حمل و نقل، یکی از دلایل اصلی رشد شهری است. شیوه‌های حمل و نقل به ویژه شیوه‌های جدید، امکانات حمل و نقل بالقوه استفاده از منابع دور دست را به طرز شگفت انگیزی به فعلیت می‌رساند.
رشد و توسعه شهرها در سال‌های اخیر و به تبع آن افزایش جمعیت شهرها، مشکلات عدیده ای را برای ساکنان به وجود آورده است که از آن جمله معضلات به وجود آمده در حمل و نقل است. حمل و نقل و جابجایی انسان و کالا فعالیتی مهم برای هر جامعه انسانی به شمار می‌آید و تاثیرات عمده ای بر روی الگوهای زندگی و تعاملات اجتماعی مردم خواهد داشت.
در این فرایند برای رسیدن به هدف مطلوب فاکتور های مختلفی دخیل هستند که از جمله آن ها می توان به تعداد اتوبوس ها و جا نمایی مناسب ایستگاه ها بر اساس تراکم جمعیت و ترافیک شهری نام برد.
ایستگاههای اتوبوسرانی یکی از اجزای مهم این سیستم به شمار می‌آید و لازم است ایستگاهها در محل‌هایی تعبیه شوند که باعث افزایش پوشش این سیستم در مناطق مختلف شهر شوند. در کنار این مسأله،احداث بی رویه ایستگاههای اتوبوس موجب بالا رفتن دفعات توقف وسیله و در نتیجه باعث افزایش زمان سفر و کاهش سرعت این سیستم در معابر شهری می‌گردد.
بعضا ایستگاههای اتوبوس ممکن است مسقف، دارای صندلی، نقشه، بلندگو، نمایشگر و نیز دیواره های شیشه ای باشند اما معمولاً در مسیرهای کم تردد تنها شامل یک علامت ایستگاه اتوبوس هستند. ایستگاه های اتوبوس ممکن است محدود به یک خط اتوبوس رانی باشند و یا محل توقف و تعویض اتوبوس برای چند خط مختلط باشند. گاه ایستگاههای اتوبوس در کنار هم و در قالب یک پایانه یا محل تعویض خط قرار می گیرند.
لذا لازم است ایستگاههای سیستم اتوبوسرانی بر اساس چگونگی توزیع جمعیت و تنوع کاربری‌ها در مناطق مختلف شهری، طوری مکان یابی گردند که علاوه بر افزایش دسترسی کاربران به این سیستم، زمان سفر را نیز کاهش دهند. طراحی ایستگاههای اتوبوس به صورت استاندارد، از جمله مواردی هستند که باعث پهلوگیری مناسب اتوبوس در ایستگاهها، کاهش زمان پیاده و سوار شدن کاربران و تاثیر منفی کمتر این سیستم بر تردد سایر وسایل نقلیه میشود. همچنین استفاده از تجهیزات مناسب در ایستگاهها به منظور استفاده کاربران باعث افزایش راحتی و در نتیجه افزایش تقاضای استفاده از این سیستم در سفرهای درون شهری می‌گردد.
متاسفانه کلانشهر کرج در 10 سال گذشته از این مهم دور افتاده است و طراحی نامناسب و بدگل این ایستگاهها اولا سیمای شهری را مخدوش کرده و ثانیا توجه مسافران و حتی خودرو های عبوری را جلب نمی کند.
در حال حاضر استفاده از طرح های نوین برای ایستگاه ها در شکل گیری سیما و منظر شهری از اهمیت بالایی برخوردار است که ترغیب مسافران برای استفاده از حمل و نقل عمومی را نیز به همراه دارد.
البته جانمایی صحیح و طراحی زیبا برای استفاده محل تبلیغاتی را نباید فراموش کرد که میتواند مدخلی بر درآمد پایدار مدیریت شهری محسوب شود.
پیشنهاد میشود با بهره مندی از تجربه کلانشهر های دیگر و حتی سایر کشور ها، متولیان این امر مهم طرح های مناسب ایستگاه های اتوبوس را اجرایی نمایند.
امید است این فرصت تغییری شگرف در سیمای کلانشهر ایجاد و استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی را تسهیل نماید.
توانگر
